Urineverlies noemen we ook wel incontinentie of urine-incontinentie. Wist je dat ongeveer 25% van de Nederlandse vrouwen hier last van heeft? Het ongewild verliezen van urine is voor de meeste daarvan een groot taboe. Zij durven er uit schaamte met niemand over te praten. En dat is jammer. Want urineverlies is wel degelijk te voorkomen en incontinentie is goed te behandelen!
De klachten bij urineverlies kunnen divers zijn. Er zijn dan ook veel mogelijke oorzaken die we hieronder met jou bespreken. Zo kan je urine verliezen na een lichamelijke inspanning zoals zwaar tilwerk, intensief sporten maar ook bij het opstaan uit bed of uit een stoel. Een mogelijke klacht is ook het plotseling krijgen van een sterke aandrang om te plassen of het urineren nauwelijks kunnen uitstellen. Ook als je wel erg vaak moet plassen per dag (8 keer of vaker) dan heb je mogelijk last van incontinentie. We raden je aan om bij één van deze symptomen sowieso contact met je huisarts op te nemen. Hieronder lees je alvast wat de mogelijke oorzaken van jouw urineverlies kunnen zijn.
Je bent er inmiddels achtergekomen dat er niet één aanwijsbare oorzaak van je urineverlies is maar dat het verschilt per klacht. Neem onderstaande oorzaken stuk voor stuk eens door. De kans is groot dat jij jezelf in één van de oorzaken herkent.
Stressincontinentie is het geval indien je bij het niezen, hoesten, tilwerk en andere inspanningen een klein beetje urine verliest. De oorzaak daarvan ligt bij een verhoogde druk op je buik. Anders dan deze benaming doet vermoeden heeft het dus helemaal niets te maken met stress maar dus met een hogere druk in jouw buikholte. De extra druk in je buikholte zorgt weer voor een verhoogde druk op je blaas. De kans op stressincontinentie is groter indien je verslapte bekkenbodemspieren hebt of wanneer deze minder goed werken. Ook kan het zijn dan het sluitspiertje van je blaas onvoldoende afsluit.
De behandeling van stressincontinentie:
Stressincontinentie is vrij goed te behandelen. Men zal zich met name richten op het verstevigen (sterker maken) van de spieren in je bekkenbodem. Een fysiotherapeut zal je hierbij begeleiden. Over het algemeen verdwijnen de problemen dan vanzelf weer. Voor stressincontinentie zijn er echter diverse behandelmethoden. Die beperken zich niet alleen tot het sterker maken van je bekkenbodemspieren. Een arts zal met jou overleggen welke behandeling het meest geschikt is voor jou.
Wanneer je niet tijdig naar het toilet gaat, dan zal je op den duur hevige aandrang voelen om te plassen. Bij mensen die last hebben van aandrangincontinentie is dit aan de orde van de dag met het verschil dat zij het plassen niet kunnen onderdrukken. Een bijkomstigheid daarvan is dat zij ongetwijfeld urine verliezen. Wist je dat deze vorm van urine-incontinentie het meeste bij ouderen voorkomt? Overigens is de oorzaak van deze incontinentie vaak onbekend, wat het lastiger maakt om te behandelen.
Artsen denken dat de oorzaak gevonden moet worden bij een overactieve blaasspier of overactieve blaasspieren en dat in combinatie met het onvoldoende samentrekken van deze spieren. Ook kan overconsumptie van alcohol of koffie de aandrangincontinentie veroorzaken, of een blaasontsteking. Ouderen die last hebben van deze vorm van urineverlies moeten vaak urineren en meestal gaat dit gepaard met een plotselinge aandrang.
De behandeling van aandrangincontinentie:
In sommige gevallen kunnen de klachten worden verminderd indien er geminderd wordt met de consumptie van koffie, alcohol of sommige geneesmiddelen. Soms kan blaastraining helpen of wordt er bekkenbodemtherapie geadviseerd. Helpt dat niet? Dan zal er waarschijnlijk geprobeerd worden om met bepaalde medicatie de symptomen te bestrijden zoals medicijnen tegen blaasontsteking of die overactieve blaasspieren tegen moeten gaan.
We noemen overloopincontinentie ook wel druppelincontinentie. Met deze vorm van urineverlies heeft de 'patiënt' last van urineverlies in kleine beetjes per keer maar dan alleen indien er sprake is van een volle blaas. De oorzaak is meestal een verslapping van de blaasspieren. Deze zijn te zwak om samen te trekken. Ook is het mogelijk dat er problemen zijn met de afsluiting van de blaas naar de plasbuis toe. In tegenstelling tot andere incontinentieproblemen wordt de urinestroom in dat geval geblokkeerd. Een logisch gevolg daarvan is dat de blaas niet op tijd geledigd kan worden en dit voor een verhoogde druk op de blaas zorgt. Het is in dat geval dan ook niet vreemd dat er ongewild kleine beetjes urine weg kunnen stromen. Overigens wordt overloopincontinentie bij mannen vaak veroorzaakt door prostaatproblemen. Overloopincontinentie komt vaak voor bij vrouwen na een bevalling.
De behandeling van overloopincontinentie:
Bij mannen kan een prostaatoperatie meestal de problemen verhelpen en anders wel voor een gedeelte verminderen. Vrouwen wordt aangeraden om, ook als er geen aandrang is, met regelmaat de blaas te proberen ledigen. Eventueel kan dat met extra hulpmiddelen zoals een katheter.
Mensen met een neurologische aandoening kunnen last krijgen van reflexincontinentie. Met deze vorm van urineverlies worden de spieren in de blaas slecht of onvoldoende aangestuurd omdat de hersenen het signaal niet goed kunnen aansturen. Deze vorm van urineverlies kan worden veroorzaakt door tal van aandoeningen in de hersenen en het ruggenmerg. Denk aan hersentumoren, herseninfarct, kanker in het ruggenmerg of MS.
De behandeling van reflexincontinentie:
De behandeling van reflexincontinentie is moeilijk. Artsen zullen hun behandeling daarom ook alleen richten op de vermindering van de klachten. Denk bijvoorbeeld aan incontinentiemateriaal, urinekatheters, et cetera.
Functionele incontinentie is het gevolg van een onvermogen om zelf het toilet te bezoeken. Meestal is deze vorm van incontinentie het gevolg van aandoeningen zoals dementie of geestelijke aandoeningen. Behandeling is niet echt mogelijk. Wel wordt hulpverleners geadviseerd om mensen die met deze vorm van incontinentie te maken hebben te stimuleren om regelmatig te toiletteren.
De behandeling van functionele incontinentie:
Voor deze vorm van urineverlies is er geen adequate behandelmethode.
Totale incontinentie is een vorm van incontinentie waarbij men de gehele inhoud (of een deel daarvan) van de blaas verliest. De oorzaak kan aangeboren zijn maar het is ook mogelijk dat totale incontinentie ontstaat op een latere leeftijd. Bij deze ernstige vorm van urineverlies is in feite de blaas overbodig, aangezien deze niet meer functioneert. De urine kan niet meer worden vastgehouden. De patiënt voelt zelfs geen enkele aandrang meer om te plassen. Gelukkig komt deze vorm van incontinentie maar weinig voor.
De behandeling van totale incontinentie:
Een behandeling van totale incontinentie is vrijwel niet mogelijk.
Overloopincontinentie bij vrouwen wordt meestal veroorzaakt door zwangerschappen en/of bevallingen. Incontinentie door zwangerschap is bij vrouwen dan ook de grootste veroorzaker. Bij een bevalling krijg het geboortekanaal het zwaar te verduren. De baby moet hier natuurlijk doorheen. Het kanaal wordt uitgerekt en daarbij ook de spieren van de bekkenbodem. Na de bevalling kan je als vrouw daarom ook last hebben van een verzwakte bekkenbodem en daarmee automatisch een verminderde controle over de blaas.
Niet alle vrouwen lopen overigens evenveel kans op incontinentie door zwangerschap. Want het zijn vooral de vrouwen die al een gevoelige blaas hebben die last krijgen van urineverlies na een zwangerschap c.q. bevalling. Toch zijn er diverse factoren die het risico daarop vergroten. Bijvoorbeeld bij bevallingen die erg lang duren of wanneer men bevalt van een grote baby.
Heb je last van urineverlies na een zwangerschap of bevalling? Deze vorm van incontinentie is goed te behandelen, wees dus gerust! Een arts of specialist zal adviseren om je bekkenbodemspieren te trainen. Daarvoor wordt een fysiotherapeut ingeschakeld. Deze begeleid je van begin tot eind. Meestal verdwijnen de klachten vervolgens binnen 4 tot 6 weken.
Biedt een training van je bekkenbodemspieren geen soelaas? Dan kan een specialist overwegen om je te laten opereren. Want in sommige gevallen zijn je spieren dermate verzwakt dat een verzakking niet verholpen kan worden door alleen te trainen.
