Een volwassene heeft gemiddeld zo’n 8 uur slaap nodig om optimaal te kunnen functioneren. Wanneer je consequent te weinig slaap krijgt, kan dat gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Te weinig slaap, kan enorm veel oorzaken hebben. Misschien ga je zelf regelmatig te laat naar bed, omdat je tot laat doorwerkt, of misschien lukt het je simpelweg niet om goed in slaap te komen.
Slaaptekort en slaapproblemen kunnen enorm veel oorzaken hebben. Hierboven noemden we al even dat je het jezelf natuurlijk aan kunt doen, maar dat is natuurlijk slechts één van de oorzaken. Andere oorzaken kunnen zijn:
Een lichamelijke aandoening, zoals ernstige jeuk of pijn waardoor je wakker blijft
Psychische aandoeningen, zoals bijvoorbeeld angstaanvallen, depressie, of heftige stress
Hormonale aandoeningen
In de overgang kun je last krijgen van slapeloosheid
Een slaapapneu
Overmatig alcoholgebruik
Externe factoren kunnen ook invloed hebben op je slaap, zoals geluids- of lichthinder
De gevolgen van slaaptekort variëren van lichte problemen tot zware gezondheidsrisico’s. Als je te weinig slaapt, heeft dat in eerste instantie invloed op je concentratievermogen. Zo kun je je dan minder goed focussen op je werk en maak je sneller fouten. Ook je reactievermogen gaat eraan, waardoor een taak zoals autorijden direct al een stuk gevaarlijker wordt. Wanneer je lijdt aan een chronisch slaaptekort heb je ook meer kans op bijvoorbeeld obesitas, de ziekte van Alzheimer, depressiviteit en hart- en vaatziekten.
Als je langer te kampen krijgt met zware slapeloosheid, of een hele slechte slaap, krijg je al snel te maken met veel grotere gezondheidsrisico’s. Zo kun je gaan hallucineren, krijg je ernstige wisselingen in je emoties en vallen uiteindelijk je organen uit. Door onderzoekers wordt zelfs gedacht dat het menselijk lichaam langer zonder eten, dan zonder slaap kan. Gemiddeld zou je zo’n 3 nachten zonder slaap kunnen, voordat je lichaam het echt opgeeft.
Nu we weten dat een goede nachtrust belangrijk is, kunnen we je wat tips geven over hoe je je nachtrust kunt verbeteren. Er zijn namelijk behoorlijk wat dingen die invloed hebben op je slaap en die je zelf aan kunt passen, waardoor je dus beter slaapt. Houd wel in gedachten dat deze tips niet alle problemen op kunnen lossen. Natuurlijk is het altijd verstandig om een bezoekje aan de huisarts te brengen als je kampt met serieuze slaapproblemen.
Vrijwel iedereen heeft wel een scherm in huis, waarschijnlijk zelfs meerdere. Of het nu gaat om een telefoon, een computer, of een televisie. Schermen maken gebruik van led-technologie en deze zenden veel meer blauw licht uit dan de traditionele bronnen. Als we gaan slapen, maakt ons lichaam automatisch melatonine aan. Dat doet het geleidelijk aan een paar uur voordat we naar bed gaan (daarom is een ritme zo belangrijk!). Melatonine zorgt ervoor dat we moe worden en dat we in slaap kunnen vallen. Niets verstoort de aanmaak van melatonine, behalve, je raad het al, blauw licht. Het is daarom verstandig om kunstlicht dat van schermen komt te vermijden, minimaal twee uur voordat je gaat slapen. Wil je toch televisie kijken, of je computer of telefoon gebruiken? Zet dan het nachtlampje of visiecomfort aan. Deze functie zet het blauwe licht uit. Hierdoor wordt je scherm rood en ja, dat is even wennen, maar het zorgt er wel voor dat je melatonine aan kunt maken en in slaap kunt vallen.
Weet je niet wat je dan moet doen voordat je gaat slapen? ‘s Zomers is het lang licht, dus ga voor je naar bed gaat eens een rondje wandelen. Sluit daarna af met een ontspannende douche en je zult merken dat je als een blok in slaap valt. In de winter is het al een stuk eerder donker en zul je niet zo snel meer op pad gaan om te wandelen. Pak er dan eens een goed boek bij, of doe een spelletje. Zo kun je jezelf vermaken, zónder al die schermen.
We schreven het hierboven al even kort: de aanmaak van melatonine gaat op ritme. Als je altijd om 11 uur gaat slapen, zal je lichaam rond 9 uur beginnen met het aanmaken van melatonine. Als je echter altijd op een ander tijdstip gaat slapen, snapt je lichaam er niets meer van en wordt het aanmaken van melatonine moeilijker voor je lichaam. Je lichaam gaat dan steeds later melatonine aanmaken, waardoor je ook steeds later in slaap kunt vallen. Houd daarom dus je ritme aan. Natuurlijk mag je best een avondje erop uit voor een feestje en kun je het dan prima laat maken, maar probeer een beetje rekening te houden met je slaapritme.
Het klinkt misschien als een prinses op de erwt verhaal, maar comfort is enorm belangrijk als je goed wilt slapen. Een matras dat lekker ligt én dat je lichaam op de juiste plekken ondersteunt is cruciaal. Daarbij hebben veel mensen in zekere zin toch last van een allergie voor bijvoorbeeld huisstofmijt. Deze mijt nestelt zich graag in matrassen en beddengoed, waardoor je ‘s nachts minder goed kunt ademen en je daarom vaker wakker wordt. Het is daarom verstandig om een fijn, anti-allergeen matras te kopen. Deze matrassen worden door verschillende bedrijven verkocht, zoals bijvoorbeeld door Una Matras.
Ook frisse lucht heeft een enorme invloed op je slaap. Zo slapen sommige mensen met het raam dicht en de verwarming aan, waardoor er een muffe, onzuivere lucht ontstaat. Als je slaapt, ben je ongeveer 8 uur in dezelfde ruimte. Je zweet en je ademt, waardoor er meer koolstofdioxide in de lucht komt en de lucht vochtiger wordt. Ventilatie is dan enorm belangrijk, zo zorg je ervoor dat je voldoende schone lucht en zuurstof binnenkrijgt ‘s nachts.
Van cafeïne weet iedereen dat het stofje ervoor zorgt dat je weer even lekker wakker wordt. Ook suiker en eten in het algemeen zorgen ervoor dat je een nieuwe energieboost krijgt. Die energieboost werkt de melatonine tegen en zorgt er vervolgens weer voor dat je slecht in slaap komt. Zorg er daarom voor dat je minstens drie uur voordat je gaat slapen niets meer eet en dat je ook geen cafeïne of zwaar gesuikerde drankjes meer drinkt.
Wil je nog wel wat drinken voor je gaat slapen? Gan dan bijvoorbeeld eens voor een kopje kruidenthee. Zo kun je bijvoorbeeld een kopje kamillethee drinken. Kamille heeft als eigenschap dat het rustgevend werkt, waardoor je makkelijker in slaap valt. In de supermarkt kun je ook verschillende theemelanges, speciaal ontwikkeld voor de slaap, kopen. In deze melanges zitten vaak kruiden als lavendel, kamille en valeriaan, deze zijn allemaal bevorderlijk voor de slaap. Maak er dus eens de gewoonte van om ‘s avonds een kopje kruidenthee te drinken.
Als je de hele dag niets doet, wordt je lichaam niet moe. Niets doen is sowieso al erg ongezond, maar het zorgt er dus ook voor dat je ‘s avonds dus niet het gevoel hebt dat het nodig is om te gaan slapen. Zorg er daarom voor dat je minimaal een uur per dag, het liefst langer, goed en redelijk intensief beweegt. Maak bijvoorbeeld eens een stevige wandeling, ga een rondje fietsen, of ga sporten. Zo zorg je ervoor dat je gezond blijft en dat je ‘s avonds goed kunt slapen.
