De ziekte van Crohn is dus een chronische ontstekingsziekte waarbij de dikke en/of dunne darm vaak zijn geïnfecteerd. De ontstekingen kunnen echter voorkomen in het gehele spijsverteringskanaal en ook andere organen en lichaamsdelen - zoals de ogen en de gewrichten - kunnen zijn aangetast. Als gevolg van de ontstekingen kunnen er verschillende klachten ontstaan. Dit kom doordat de dunne darm bepaalde voedingsstoffen bijvoorbeeld in mindere mate kan opnemen.
Zowel mannen als vrouwen kunnen te maken krijgen met deze aandoening, maar de ziekte heeft vaak een agressiever verloop bij vrouwen. Meestal ontstaat de ziekte van Crohn bij personen die tussen de vijftien en dertig jaar oud zijn, maar de aandoening kan ook op andere leeftijden ontstaan.
Helaas is nog niet bekend waardoor de ziekte van Crohn wordt veroorzaakt. Naar verwachting gaat het om meerdere factoren die leiden tot een chronische ontsteking van het maag-darmkanaal. Het is in ieder geval duidelijk dat het afweersysteem in de war is bij de ziekte van Crohn. Normaal gesproken beschermt het afweersysteem het menselijk lichaam tegen verschillende ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen. Bij iemand met de ziekte van Crohn valt het afweersysteem echter het eigen lichaam aan, waardoor de ontstekingen ontstaan in het spijsverteringskanaal en soms ook in andere lichaamsdelen.
Het lijkt erop dat er sprake is van een bepaalde erfelijke aanleg bij het ontstaan van de ziekte van Crohn. Zo komt de aandoening bijvoorbeeld meer voor in sommige families. De kans om de ziekte van Crohn te krijgen als iemand uit je familie dit ook heeft, is ongeveer vijf tot tien procent. Ook is het mogelijk dat de samenstelling van de darmbacteriën een rol speelt bij het ontwikkelen van de ziekte. Daarnaast zijn er ook verschillende omgevingsfactoren waarvan bekend is dat ze van invloed zijn op het ontstaan van de aandoening en de ontstekingen ook kunnen verergeren, zoals roken, stress en verkeerde voeding.
Er zijn een aantal klachten die veel voorkomen bij de ziekte van Crohn. Zo heeft een persoon met deze aandoening vaak last van (water)dunne ontlasting. Dit komt doordat de darm die ontstoken is niet genoeg vocht kan opnemen. Vermagering, bloedarmoede en een groeiachterstand zijn ook een aantal veel voorkomende symptomen van de ziekte van Crohn. Deze verschijnselen treden op doordat er tekorten aan bepaalde voedingsstoffen ontstaan in het lichaam, omdat de ontstoken darm niet in staat is om voldoende op te nemen van bepaalde voedingsstoffen. Het is daarnaast ook mogelijk dat er wondjes ontstaan in het darmslijmvlies als gevolg van de ontsteking. Dit kan er weer voor zorgen dat er bloedverlies optreedt bij de ontlasting.
De ziekte van Crohn kan verschillende complicaties met zich meebrengen. Een complicatie die kan optreden bij de ziekte van Crohn is een vernauwing of afsluiting van de darm. Dit kan komen doordat de ontsteking op een bepaalde plaats zeer heftig is, waardoor er een zwelling ontstaat in het darmslijmvlies. Een andere mogelijkheid is dat de vernauwing of afsluiting ontstaat als gevolg van littekenweefsel. Dit littekenweefsel ontstaat op de plaatsen van de beschadigingen die zijn veroorzaakt door de ontsteking.
Verder kan het zo zijn dat de ontsteking zich uitbreidt en onnatuurlijke verbindingen naar andere gedeelten van de darmen of andere organen vormt. Deze verbindingen worden ook wel fistels genoemd en als gevolg hiervan kunnen er ook ontstekingen optreden in andere organen. Vaak komen fistels voor rondom de anus. Het is ook mogelijk dat de ontstekingen zich uitbreiden naar gewrichten, waardoor iemand last krijgt van pijnlijke zwellingen in de polsen, ellebogen en knieën. Daarnaast kan het zijn dat er een ontsteking optreedt in de huid of de ogen en dit kan verschillende huid- en oogaandoeningen tot gevolg hebben.
Het is aan te raden om langs de huisarts te gaan als er bepaalde symptomen optreden die wijzen op de ziekte van Crohn. Zo kun je het beste even een arts bezoeken als je langer dan twee weken last hebt van diarree of als je bloed verliest bij de ontlasting. Verder is het ook verstandig om langs de huisarts te gaan als je gewicht verliest zonder duidelijke aanleiding of veel last hebt van buikklachten. De arts kan vervolgens kijken of je vermoeden klopt en eventueel een behandeling voorschrijven. Indien je er vroeg bij bent, is de kans groot dat de ontstekingen zich nog niet hebben verspreid. Dan kan eventueel direct een behandeling worden uitgevoerd, waardoor de kans op een 'normaal leven' groter is.
De huisarts zal eerst een vraaggesprek voeren om de symptomen waar je last van hebt zo duidelijk mogelijk in kaart te brengen. Als uit het vraaggesprek blijkt dat er sprake kan zijn van een aandoening, zal de arts ook een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Hierbij wordt aan de buik gevoeld of deze anders of harder is dan normaal. Ook zal de huisarts een anaal onderzoek uitvoeren. Indien de arts vermoedt dat het om de ziekte van Crohn of een andere aandoening aan het spijsverteringsstelsel gaat, zal hij of zij je doorverwijzen naar een specialist. Meestal is de specialist een maag-darm-leverarts.
De specialist zal vervolgens een bloedonderzoek uitvoeren, waarbij wordt gekeken of er sprake is van bloedarmoede of een ander tekort. Ook zal tegelijkertijd je ontlasting in het laboratorium worden onderzocht. Er wordt dan gecontroleerd of er onverteerde voedselresten en bloedsporen in de ontlasting aanwezig zijn.
Als er na deze onderzoeken nog steeds een vermoeden is dat het gaat om de ziekte van Crohn, zal er ook een medisch onderzoek worden uitgevoerd. Dit kan bestaan uit een echografie, een röntgenfoto en/of een MRI of CT-scan. Meestal wordt er ook nog een kijkonderzoek in de darm uitgevoerd (endoscopie) en worden er kleine stukjes weefsel van de darm onderzocht. Aan de hand van de uitslagen van deze medische onderzoeken kan de arts eventueel de diagnose ziekte van Crohn stellen.
In de meeste gevallen bestaat de behandeling van de ziekte van Crohn voornamelijk uit medicijnen die de symptomen verlichten. Er is helaas nog geen behandeling die leidt tot genezing. De arts kan een persoon met deze aandoening pijnstillers, anti-diarreemiddelen, foliumzuur, ijzer en vitamines voorschrijven. Vaak wordt er ook gekozen voor een behandeling met medicijnen die een ontstekingsremmende werking hebben. Hiermee wordt geprobeerd om de ontstekingen die al aanwezig zijn zoveel mogelijk onder controle te krijgen en nieuwe ontstekingen te voorkomen. Deze medicijnen kunnen worden ingenomen of worden toegediend door middel van zetpillen, klysma's, injecties of infusen.
Het kan voorkomen dat de ontstekingen niet minder worden door een behandeling met medicijnen of dat er complicaties optreden. De arts kan in dit soort situaties besluiten om een operatie uit te voeren. Een groot gedeelte van de personen met de ziekte van Crohn krijgt hier uiteindelijk mee te maken, namelijk vijftig tot zeventig procent. Helaas wordt de ziekte echter niet genezen met een operatie, maar de symptomen kunnen hierdoor wel worden verminderd of de complicaties kunnen worden tegen gegaan. In een aantal gevallen kan de darm zo erg afgesloten zijn dat het nodig is om een kunstmatige uitgang te maken voor de ontlasting. Dit wordt ook wel een stoma genoemd.
Bij de ziekte van Crohn heerst er vaak onzekerheid over het verdere verloop van de aandoening. Sommige mensen hebben weinig last van de aandoening en bij hen blijft de ontsteking beperkt tot een klein gedeelte van de darm. Bij andere personen zal de ontsteking zich echter uitbreiden naar een groter gedeelte van de darm en eventueel ook naar andere organen. De eerste groep kan vaak een normaal leven leiden na de behandeling en dit is gelukkig ook de grootste groep. De tweede groep heeft meestal wel een stuk meer last van de klachten en het kan zijn dat het dagelijks functioneren voor deze personen hierdoor wordt beperkt.
De meeste personen met de ziekte van Crohn dienen regelmatig te worden gecontroleerd door een specialist. Vaak wordt deze persoon onderzocht door een maag-darm-leverarts, maar het kan ook voorkomen dat de controles worden gedaan door een kinderarts, een internist en/of een chirurg. In de meeste gevallen bestaan de controles uit een lichamelijk onderzoek en een bloedonderzoek. Het kan ook zo zijn dat de arts nog een endoscopisch onderzoek zal uitvoeren tijdens de controles.
Als je de ziekte van Crohn hebt en een roker bent, is het belangrijk dat je stopt met roken. Blootstelling aan tabaksrook is namelijk niet alleen een risicofactor voor het ontstaan van deze aandoening, maar het zorgt er ook voor dat de ziekte erger wordt. Dit komt doordat roken de vorming van stolsel in de bloedvaten van de darm bevordert, waardoor er ontstekingen kunnen ontstaan.Veel rokers kunnen niet zomaar stoppen met roken, maar je kunt ook samen met de huisarts onderzoeken welke methoden er zijn om van het roken af te komen.
Daarnaast kunnen de symptomen worden verlicht door te letten op je voeding. Hiervoor hoef je niet een speciaal dieet te volgen, ook al kan het wel goed zijn om vitamines, calcium, ijzer en/of visolie-vetzuren aan je voeding toe te voegen. Indien je last hebt van gewichtsverlies, kun je er het beste extra eiwitten innemen. Ook kan het helpen om elke dag op zijn minst twee liter water te drinken. Als je je voedingspatroon wilt aanpassen, kun je dit het beste doen in overleg met een arts en/of diëtist.
Verder kunnen spanning en stress ervoor zorgen dat iemand last krijgt van klachten van het maag-darmkanaal. Dit is dus ook het geval bij mensen met de ziekte van Crohn en de symptomen kunnen door stress en spanning dus verergeren. Daarom is het beter om stress en spanningen zoveel mogelijk te voorkomen. De klachten van de ziekte van Crohn kunnen ook verminderen als je ervoor zorgt dat je voldoende nachtrust hebt en regelmatig beweegt.
