Diabetes komt helaas erg veel voor: meer dan 1 miljoen Nederlanders hebben met deze ziekte te maken. Hierdoor is het de meest voorkomende chronische ziekte. Van deze 1.000.000 mensen, weten 200.000 mensen echter niet dat ze suikerziekte hebben.
12.000 diabetespatiënten zijn kinderen en jongeren onder de 20 jaar. Van de patiënten onder de 20 jaar, heeft het allergrootste deel diabetes type 1. Slechts 2% van hen heeft diabetes type 2.
In totaal lijden juist de meeste mensen, zo’n 900.000, aan diabetes type 2. De overige 100.000 mensen hebben diabetes type 1. Mannen en vrouwen lopen ongeveer evenveel risico om diabetes te krijgen. De ziekte komt vaker voor onder Marokkaanse, Turkse en Surinaamse Nederlanders, in vergelijking met autochtone Nederlanders. Binnen deze groep blijken vrouwen wel meer risico op diabetes te hebben dan mannen.
Het aantal mensen met deze ziekte neemt in rap tempo toe. Iedere dag komen er 145 diabetespatiënten bij. Naar schatting zullen er in 2025 ongeveer 1,3 miljoen Nederlanders met suikerziekte zijn.
Bij diabetes is het lichaam niet in staat om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Diabetespatiënten krijgen daardoor te veel suiker in hun bloed. Deze suiker, om precies te zijn glucose, is afkomstig van koolhydraten. Deze koolhydraten krijgen we binnen door middel van onze voeding.
Insuline
Diabetes heeft alles te maken met insuline. Insuline is het hormoon dat ervoor zorgt dat de glucose uit ons eten bij onze lichaamscellen terechtkomt. Deze cellen gebruiken het vervolgens als energie.
Bij diabetespatiënten is dit proces verstoord. Ze maken weinig of zelfs helemaal geen insuline aan. Ook reageert het lichaam niet goed op de insuline. De glucose komt hierdoor niet bij de cellen terecht, maar blijft in plaats daarvan in het bloed zitten. Het resultaat hiervan is te veel suiker in het bloed, oftewel een hoge bloedsuikerspiegel. Een te hoge bloedsuikerspiegel is gevaarlijk en kan ernstige gevolgen hebben. Om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden, spuiten diabetespatiënten insuline.
Diabetes is onder te verdelen in twee types: diabetes type 1 en diabetes type 2. Daarnaast bestaat er ook zwangerschapsdiabetes, maar dit artikel is enkel op de eerste twee types gericht.
Dit type diabetes ontstaat meestal tijdens de eerste 30 levensjaar. Het wordt daarom ook wel jeugddiabetes genoemd. In vergelijking met diabetes type 2, komt dit type maar weinig voor.
Bij diabetes type 1 maakt de alvleesklier weinig of zelfs helemaal geen insuline aan. Dit komt doordat het immuunsysteem uit evenwicht is. In plaats van alleen schadelijke cellen, worden ook goede cellen aangevallen. Het immuunsysteem van diabetes type 1 patiënten valt namelijk de cellen aan die voor het aanmaken van insuline zorgen. Dit type diabetes is dus een auto-immuunziekte.
Doordat er geen of te weinig insuline wordt aangemaakt, blijft de glucose in het bloed zitten. Dit kan zeer schadelijk zijn voor het lichaam. Daarom moeten diabetespatiënten insuline spuiten.
Insuline spuiten
Om de juiste hoeveelheid insuline te spuiten, moet de bloedsuikerspiegel gemeten worden. Dit moet minstens een paar keer per dag gebeuren. Vervolgens wordt de benodigde hoeveelheid insuline geïnjecteerd met een insulinepen. Deze pen heeft wat weg van een dikke vulpen. Aan het einde zit een haarfijn naaldje.
Insulinepomp
In plaats van de insulinepen, kan er ook een insulinepomp gebruikt worden. Dit is een klein apparaatje waar vaak een kleine afstandsbediening bij zit. Via een naaldje in de buik, geeft de insulinepomp constant een kleine hoeveelheid insuline af. Tijdens het eten kan je een extra dosering geven.
Diabetes type 2 stond vroeger bekend als ouderdomsdiabetes. Het kwam namelijk vooral voor bij mensen boven de 40 jaar. Doordat steeds meer mensen ongezond eten, onvoldoende bewegen en overgewicht hebben, komt diabetes type 2 nu ook bij mensen onder de 40 jaar steeds vaker voor. Er zijn tegenwoordig zelfs kinderen die al diabetes type 2 hebben.
Dit type diabetes heeft twee oorzaken. Ten eerste is het lichaam van de diabetespatiënt minder gevoelig geworden voor insuline. Dit noemen we insulineresistentie. Ten tweede werkt de alvleesklier, om precies te zijn de eilandjes van Langerhans, niet goed meer.
Door deze twee processen wordt de glucose in het bloed niet goed verwerkt en stijgt de bloedsuikerspiegel.
Oorzaken
Aan deze oorzaken liggen weer andere oorzaken ten grondslag. We weten nog niet precies hoe dit proces verloopt, maar het is duidelijk dat de volgende zaken de kans op diabetes type 2 vergroten:
Behandeling
Mensen met diabetes type 2 krijgen vaak voedingsadviezen. Gezond eten heeft namelijk een enorme invloed op diabetes en kan de klachten sterk verminderen. Daarnaast is ook voldoende lichaamsbeweging erg belangrijk om diabetes onder controle te krijgen.
Bij beide types diabetes krijgen patiënten medicatie. Deze medicatie kan gericht zijn op het laag houden van bloedsuikerspiegel. Ook is er medicatie die je lichaam weer gevoeliger maakt voor insuline, zodat je lichaam de glucose uit je bloed beter kan opnemen.
Daarnaast worden er ook medicijnen voorgeschreven om het cholesterol en de bloeddruk te verlagen. Hierdoor wordt de kans op hart- en vaatziekten verlaagd. De combinatie van diabetes en een verhoogde bloeddruk is namelijk erg gevaarlijk.
Het is belangrijk om diabetes op tijd te herkennen. Zo kan je mogelijke complicaties vertragen of zelfs helemaal voorkomen.
Herkenbare symptomen van diabetes type 1 zijn:
Herkenbare symptomen van diabetes type 2 zijn:
Als je twijfelt of je diabetes hebt, is het verstandig om langs je huisarts te gaan. De symptomen zijn namelijk niet altijd duidelijk. Sommige diabetespatiënten merken er zelfs helemaal niets van dat ze diabetes hebben.
Diabetes kan ernstige gevolgen hebben, waarvan sommigen zelfs levensbedreigend zijn. Als diabetes niet behandeld wordt of er wordt te weinig insuline gebruikt, ontstaat een te hoge bloedsuikerwaarde. Deze hoge bloedsuikerwaarde kan vervolgens weer tot andere complicaties leiden.
Te veel glucose in het bloed
Diabetespatiënten lopen het risico op een te hoge bloedsuikerspiegel. De symptomen hiervan zijn duizeligheid en uitdroging.
Als je diabetes hebt en je hebt last van griep of een andere infectie, kan je bloedsuikerwaarde tijdelijk hoger zijn. Om dit op te lossen, moet de insulinedosis tijdelijk verhoogd worden.
Gevolgen op lange termijn
Is de bloedsuikerwaarde langdurig hoger? Dan kan dit de bloedvaten beschadigen. Ook een kleine stijging in de bloedsuikerwaarde die op korte termijn geen symptomen geeft, kan op lange termijn schade aanrichten. Op de lange termijn kan dit de volgende complicaties veroorzaken:
Het verschilt enorm van patiënt tot patiënt welke complicaties optreden en hoe ernstig de complicaties zijn. Over het algemeen is het zo dat het risico op complicaties groter wordt naarmate je bloedsuikerwaarde hoger is. Ook andere factoren, zoals een hoge bloeddruk, spelen een rol bij het ontstaan van complicaties.
