Bij een perianaal abces is er sprake van een opeenhoping van pus in het gebied rondom de anus. In eerste instantie ontstaat deze infectie op één plaats, maar vervolgens zal het zich uitbreiden naar het gehele gebied rondom de anus. Een perianaal abces kan gepaard gaan met verschillende klachten, zoals roodheid, een zwelling en koorts. Pijn op een plaats vlakbij de anus is echter het meest voorkomende en hevige verschijnsel. De pijn kan er zelfs voor zorgen dat je niet meer rechtop kunt zitten.
Het is mogelijk dat een perianaal abces overgaat in een fistel en de infectie kan eveneens in het bloed terechtkomen en bloedvergiftiging veroorzaken. Het is daarom belangrijk om altijd een arts te raadplegen als je denkt dat je last hebt van een perianaal abces. De behandeling kan dan zo spoedig mogelijk worden gestart, waardoor de kans op complicaties klein blijft.
Een perianaal abces ontstaat doordat de kliertjes verstopt raken die in het slijmvlies rondom de anus liggen Hierdoor kan er een klierontsteking ontstaan en vervolgens een abces. Het is daarnaast ook mogelijk dat een abces ontstaat doordat een anale kloof geïnfecteerd raakt. Ook kan een abces het gevolg zijn van een seksueel overdraagbare aandoening (soa).
Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op een perianaal abces kunnen verhogen. Zo hebben mensen met colotis, diabetes of inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, colitis ulcerosa) een grotere kans om een perianaal abces te krijgen. Ook mensen met een ontsteking aan de eileider of diverticulitis kunnen gemakkelijker een perianaal abces krijgen. Daarbij kan het gebruik van medicijnen als prednison een rol spelen bij het ontstaan van deze aandoening. Verder kan een abces ontstaan als je een seksueel overdraagbare aandoening hebt of als je de receptieve partner bent bij anale seks.
Als het perianaal abces net is ontstaan, kun je last krijgen van hevige pijn ergens in het gebied rondom de anus. In het beginstadium zijn er vaak nog geen zichtbare klachten aanwezig, zoals roodheid of zwellig. Later zul je op een bepaalde plaats vlakbij de anus veel pijn ervaren. Dit kan in sommige gevallen ook bijna midden op de bil zijn. Deze pijn wordt niet erger tijdens de stoelgang, waardoor het onderscheid kan worden gemaakt tussen een perianaal abces en scheurtjes of kloven in de huid rondom de anus. In het laatste geval wordt de pijn namelijk wel erger tijdens de stoelgang. Verder zal het gebied rondom de anus waar de abces zich heeft ontwikkeld rood zien en gespannen aanvoelen.
Als gevolg van de pijn die optreedt, is het meestal niet meer mogelijk om op de anus te zitten. Het kan daarnaast voorkomen dat je koorts krijgt en dat je last hebt van algeheel ziek zijn (algehele malaise, vermoeidheid, lusteloosheid). Daarnaast kan er afscheiding van pus plaatsvinden, waardoor er vloeistof uit de anus of het gebied hier omheen komt.
Als het perianaal abces zich nog in het beginstadium bevindt en er geen roodheid of zwelling zichtbaar is aan de buitenzijde van de anus, zal de behandelend arts het rectum onderzoeken met een gehandschoende vinger. Indien de arts een gevoelige zwelling in het rectum voelt, kan hij of zij de diagnose perianaal abces stellen. Dit onderzoek wordt in zeldzame gevallen onder verdoving gedaan.Het is mogelijk dat de arts daarnaast nog aanvullende onderzoeken wil uitvoeren om te onderzoeken of er sprake is van een onderliggende aandoening. Zo kan de arts bijvoorbeeld onderzoeken of er sprake is van een seksueel overdraagbare aandoening, een infammatoire darmaandoening, endeldarmkanker of een divertikelaandoening. Het is mogelijk dat er een echo, CT- of MRI-scan wordt uitgevoerd.
In de meeste gevallen wordt een perianaal abces weggehaald. Dit gebeurt onder plaatselijke verdoving. Het abces wordt dan opengesneden en het pus wordt verwijderd. Het kan zo zijn dat je voor deze behandeling in het ziekenhuis moet worden opgenomen voor volledige anesthesie. Na de ingreep wordt de wond opengehouden en dit moet je regelmatig spoelen. De wond kan wel worden gehecht, maar dan kan de aanwezigheid van bacteriën in de anale zone direct weer tot een infectie leiden. Zonder hechting kan de wond van binnenuit langzaam dichtgroeien zonder dat bacteriën worden ingesloten, mits je de wond regelmatig spoelt.
Het is beter om het abces te laten verwijderen dan te wachten totdat het vanzelf opengaat. Indien het abces namelijk vanzelf opengaat, is er een kans dat het niet voldoende draineert en er een fistel ontstaat. In sommige gevallen zal de behandelend arts antibiotica voorschrijven. Deze medicijnen werken vaak niet tegen het perianaal abces zelf, maar kunnen wel helpen als je koorts, diabetes mellitus of een andere infectie hebt.
Het is daarnaast ook mogelijk om het perianaal abces te laten behandelen door een homeopaat. Als je veel last hebt van de klachten, zul je een homeopatisch middel meekrijgen dat je op het abces dient te smeren. Hierdoor zal het abces op een pijnvrije manier vanzelf verdwijnen. Heb je vaker last van abcessen of fistels? Dan zal de homeopaat samen met jou onderzoeken sinds wanneer je last hebt van deze klachten. Niet alleen de acute klachten van het abces zullen dan worden behandeld, maar ook de gevoeligheid tot aanleg. Hierdoor zul je in het vervolg minder last hebben van abcessen en/of fistels.
Als je volwassen bent en al vaker een perianaal abces hebt gehad, is het aan te raden seksuele gemeenschap waarbij de penis in de anus gaat te vermijden. Wil je een abces voorkomen bij je kind? Het is aan te raden om de luiers van baby's en peuters op tijd te verschonen en de billetjes bij het verwisselen van de luier goed schoon te maken. Op deze manier kan de vorming van perianale abcessen en fistels worden voorkomen.