Mensen die last hebben van bruxisme die knarsen met hun tanden. Er zijn verschillende soorten bruxisme en het verschilt per persoon hoe ernstig de gevolgen zijn. 'Waakbruxisme' komt veel voor. Mensen die daaraan lijden die klemmen hun kiezen hevig op elkaar. Overdag maar ook tijdens de slaap. Dit klemmen is op zich niet zo schadelijk. Wel kan het hinderlijk zijn omdat deze mensen vaak last krijgen van hun kaakspieren. De tanden en kiezen slijten echter niet of nauwelijks. Een veel ernstiger variant van bruxisme is het slaapbruxisme. Daarbij knarsen slapers met hun boven- en ondertanden over elkaar tijdens hun slaap. Zelf merken ze tijdens hun slaap hier niet van. Bedpartners echter des te meer!
Wat er bij slaapbruxisme 's nachts gebeurt is het volgende: Tanden en kiezen schuren met veel geweld over elkaar heen. Dit kan soms urenlang aanhouden. Daarbij wordt er vaak veel lawaai geproduceerd, een knarsend geluid dat voor toehoorders door merg en been gaat. Zoals gezegd merkt de tandenknarser hier zelf niets van. Het kan echter bedpartners tot wanhoop drijven. Wist je dat vrijwel ieder kind wel eens heeft getandenknarst? Gelukkig blijft dit beperkt tot een bepaalde fase.
Het gaat bijna altijd vanzelf weer over. Meer helaas is dat bij mensen die lijden aan bruxisme niet het geval. Wel wordt het probleem bij het ouder worden steeds iets minder. Het is trouwens raadzaam om hulp te zoeken indien je tanden beginnen te slijten, wanneer je omgeving er last van heeft of wanneer je elke ochtend wakker wordt met kaakpijn, hoofdpijn of nekpijn.
Gelukkig wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar tandenknarsen. De oorzaak kan gevonden worden bij een verkeerde stand van je gebit. Maar ook een slecht passende beet kan de oorzaak zijn. In dat geval blijft je kaak in een krampachtige stand staan en als dat de oorzaak is, dan krijgt men meestal ook last van de kaakspieren. Mensen bij wie dat de oorzaak is van het tandenknarsen, die hebben er in periodes met stress meestal meer last van. Echter tonen steeds meer onderzoeken aan dat de oorzaak mogelijk gezocht moet worden bij iets anders, namelijk bij een slaapstoornis.
Tandenknarsen blijkt volgens de laatste inzichten veroorzaakt te worden door een slaapstoornis. Bij deze mensen vindt er namelijk tijdens de slaap nog steeds hersenactiviteit plaats. Daarbij worden automatisch de kauwspieren geactiveerd. Het gevolg daarvan is dat gedeelten van het gebit ongecontroleerd en met veel kracht over elkaar geschuurd worden. In plaats van het over elkaar heen schuiven/schuren van het gebit worden soms het gebit ook zeer stevig op elkaar geklemd. Onderzoekers zijn erachter gekomen dat er enkele factoren zijn die extra stimulerend werken. Dus het slaapbruxisme verergeren.
Met name stress blijkt een grote boosdoener te zijn met daarnaast alcohol, roken en drugs. Deze slaapstoornis noemen we ook wel een parasomnia. Tijdens de slaap vinden er namelijk gebeurtenissen plaats die ongewenst zijn. Daaronder vallen ook stoornissen zoals praten in de slaap, slaapwandelen, eten in de slaap en zelfs paniekaanvallen. Op het gebied van tandenknarsen zijn er in Nederland klinieken waar je onderzocht en geholpen kunt worden.
Bij mensen die tijdens hun slaap altijd met hun tanden knarsen kunnen de gevolgen daarvan eigenlijk niet uitblijven... Ernstige bruxisme heeft grote gevolgen als je geen hulp zoekt. Ten eerste kun je hiermee je gebit ruineren of beschadigen. Omdat je hersenen tijdens het slapen nog actief zijn, wordt je nooit echt compleet uitgerust wakker. Slecht slapen komt ook veel voor, net zoals hoofdpijn en oorpijn. Omdat de kaken het 's nachts nogal zwaar te verduren hebben, kan je last krijgen van zeer gevoelige kaakgewrichten en spieren. Mensen met ernstige bruxisme kunnen daarnaast last krijgen van hun nek of schouder.
Zelf kan je weinig tegen tandenknarsen doen. Wel blijkt dat bij het compleet onthouden van alcohol, roken en cafeïne de problemen verminderen en soms zelfs verdwijnen! Ook stress is een medeveroorzaker van bruxisme. Heb je veel stress in je leven? Probeer daar een oplossing voor te vinden. Het blijkt ook dat mensen vooral in een lichtere slaapfase meer tandenknarsen. Probeer daarom voor het slapengaan ontspanningsoefeningen te doen. Je huisarts kan je eventueel doorverwijzen naar een therapeut en die kan je verder helpen. Soms zijn psychische problemen of angsten de veroorzaker en helpen gesprekken met een psycholoog.
Daarnaast raden we je aan om zo gezond mogelijk te gaan leven. Beweeg voldoende, eet gezond, stop met roken, drugs of overmatig alcohol- en cafeïnegebruik! Een gezondere levensstijl levert voor iedereen voordelen op. En wie weet dat jouw problemen hierdoor verminderen of zelfs verdwijnen!
De gevolgen voor bedpartners kunnen verstrekkend zijn. Het snerpende, knarsende geluid gaat door merg en been en is vergelijkbaar met snurken. Als je bedpartner last heeft van je geknars, dan is het tijd om hulp te zoeken!
Wend je voor de behandeling van het tandenknarsen je allereerst tot je tandarts. Hij/zij kan je diverse opties bieden. Hij zal proberen na te gaan of de schade die is ontstaan aan je gebit daadwerkelijk komt door het knarsen. Is dat het geval, dan zal hij je waarschijnlijk een opbeetplaat (dit is een bitje) aanraden. Dit wordt op maat gemaakt en het beschermt je tanden. Daarbij worden direct je kaakspieren ontlast. Je draagt een opbeetplaat 's nachts, tijdens je slaap. We moeten hierbij wel vermelden dat de oorzaak hiermee niet verholpen is. Maar verdere schade wordt als het goed is wel voorkomen. Soms werken dergelijke bitjes echter averechts.
Maak daarnaast een afspraak met een kaakfysiotherapeut. Deze helpt je met oefeningen die vooral het klemmen drastisch moeten verminderen. Soms zijn gesprekken met een psycholoog nodig. Deze leert je om met stress om te gaan en zal je waarschijnlijk ontspanningsoefeningen aanleren. Zelf kan je voor het slapengaan ook je kaakspieren masseren. Masseer daarbij ook je hoofdhuid en je nek.
Tandenknarsen kan verholpen worden maar soms kan ook als enige de schade worden beperkt. Meestal blijkt ontspanning het meeste te helpen. Daarom wordt mensen die tandenknarsen aanbevolen om op gedragstherapie te gaan, frictiemassages te ondergaan en andere ontspanningsoefeningen te doen voor het slapengaan. Heb je veel last van stress? Dan kan je daar hoogstwaarschijnlijk voor een deel ook verandering in aanbrengen. In ernstiger gevallen wordt met medicijnen geprobeerd te spieren te ontspannen.