Wat kun je doen tegen een ontstoken oog?
Vrijwel iedereen heeft wel eens last van een rood en pijnlijk oog. Meestal is dit heel tijdelijk, maar het kan ook iets langer aanhouden. In de meeste gevallen gaat het dan om een ontstoken oog, wat ook wel conjunctivitis wordt genoemd. Hierbij is het bindvlees van het oog ontstoken en dit veroorzaakt de klachten. In dit artikel leggen we uit wat een ontstoken oog precies is en wat je hiertegen kunt doen.
Oorzaken
Een ontstoken oog wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door infectie met een bacterie of een virus. Het is echter ook mogelijk dat het oog ontstoken raakt als gevolg van overgevoeligheid voor een bepaalde stof. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om hooikoorts, maar ook om bepaalde soorten make-up. Verder kan het te lang inhouden van contactlenzen of het onhygiënisch omgaan met contactlenzen ook een oogontsteking tot gevolg hebben. Als laatste kan een ontstoken oog tevens ontstaan als gevolg van kijken in de felle zon of in lasstralen zonder bescherming voor de ogen.
Kenmerken
In de meeste gevallen gaat het bij een ontstoken oog om een ontsteking van het bindvlies. Dit vliesje bedekt de binnenkant van de oogleden en het oogwit. Er zijn verschillende kenmerken van een ontstoken oog, maar niet iedereen heeft last van alle klachten. Zo kan het zijn dat het oog of het ooglid rood ziet of gezwollen is. Daarnaast is het ook mogelijk dat je last hebt van een traanoog of een jeukend oog. Een pijnlijk of branderig gevoel in het oog is eveneens een kenmerk van een ontstoken ook. Verder kan het voorkomen dat er slijm of pus uit het oog komt.
Gevolgen
Een ontstoken oog kan heel vervelend zijn en ook veel pijn veroorzaken, maar over het algemeen is deze ontsteking niet gevaarlijk. Het oog zal vaak ook binnen een week tijd weer vanzelf genezen. Het kan wel voorkomen dat de oogontsteking langer blijft, indien het is ontstaan als gevolg van overgevoeligheid en het contact met de stof waar je overgevoelig voor bent blijft bestaan. Een ontstoken oog is echter niet alitijd een ontsteking van het bindvlies. Het kan ook zo zijn dat er sprake is van een ernstigere vorm van een oogontsteking of dat de ontsteking na verloop van tijd een ernstigere vorm aanneemt. Het is daarom belangrijk om direct wanneer de ontsteking optreedt de oorzaak van de ontsteking te achterhalen.
Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat de oogontsteking zich aan de binnenkant bevindt, want dit kan leiden tot ernstige complicaties. Zo kan er bijvoorbeeld schade ontstaan aan het netvlies of je kunt staar of glaucoom krijgen. Het is eveneens mogelijk dat je permanent het gezichtsvermogen verliest. Een ontstoken oog waarbij de ontsteking zich aan de binnenkant van het oog bevindt, dient daarom zo snel mogelijk te worden behandeld.
Wanneer naar de huisarts?
Het is dus altijd verstandig om even langs de huisarts te gaan als je last hebt van een ontstoken oog en de ontsteking na drie dagen nog niet minder is geworden. De huisarts kan dan onderzoeken wat de oorzaak is en eventueel medicijnen voorschrijven. Verder is het belangrijk om direct de huisarts in te lichten als er ook acute pijn optreedt of als het uiterlijk van het transparante voorste gedeelte van het oog (cornea) veranderd. Indien één van de symptomen na het gebruik van oogdruppels langer aanhoudt dan één tot twee dagen, is het ook aan te raden om direct langs de huisarts te gaan.
Wat kun je doen tegen een ontstoken oog?
Als je een ontstoken oog hebt en normaal gesproken contactlenzen draagt, is het zeer sterk aan te raden om de lenzen niet te dragen zolang het oog ontstoken is. Je kunt de contactlenzen het beste pas weer in doen, zodra de ontsteking helemaal genezen is. Daarnaast is het beter om geen make-up te dragen zolang je last hebt van de ontsteking, omdat dit de genezing kan vertragen.
Met een ontstoken oog komt het regelmatig voor dat de oogleden aan elkaar vastgeplakt zitten. Je kunt dan het oog schoonmaken met een gaasje of watje met wat kraanwater. Let er hierbij op dat je van de buitenste naar de binnenste ooghoek strijkt. Verder kan het goed zijn om oogdruppels van de drogist te gebruiken om vuil uit de ogen te spoelen en de droogheid van de ogen te verminderen.
Behandeling
Als je met een ontstoken oog bij de huisarts komt, zal hij of zij het oog onderzoeken. Eventueel kan de arts je dan een oogzalf met antibiotica voorschrijven, indien dit nodig mocht zijn. Bij een oogonsteking die zich aan de binnenkant van het oog bevindt, schrijft de huisarts meestal corticosteroïden voor.
Ontstoken oog voorkomen
Een ontstoken oog voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Let daarom op je persoonlijke hygiëne en houdt contactlenzen niet te lang in. Het is aan te raden om het aanraken van de ogen zoveel mogelijk te vermijden, zeker wanneer je bijvoorbeeld aan het koken bent of net afval hebt aangeraakt. Als je de ogen om de een of andere reden toch moet aanraken, is het belangrijk om eerst de handig goed te wassen. Indien de ogen in contact zijn gekomen met twijfelachtige stoffen of chemicaliën, is het van belang om de ogen direct goed te spoelen. Bescherm de ogen daarnaast ook tegen fel licht door een zonnebril te dragen in de zon en een lasbril tijdens het lassen.
Blepharitis: chronisch ontstoken oog
Het is ook mogelijk dat je last hebt van chronisch ontstoken oog, ook wel blepharitis genoemd. Gelukkig is dit een onschuldige aandoening, maar het kan wel verschillende klachten met zich meebrengen. Zo kun je bijvoorbeeld last hebben van irritatie, vermoeide ogen en vastplakkende oogleden. Een branderig of pijnlijk gevoel van de ogen komt eveneens voor. Deze kenmerken zijn dus eigenlijk hetzelfde als bij een 'normaal' ontstoken oog, alleen houden de klachten door de chronische ontsteking langer aan. Het is ook mogelijk dat kleine korstjes zich tussen de oogharen vormen.
Blepharitis ontstaat als gevolg van een chronische bacteriële infectie van de talgklieren in de oogranden en de haarzakjes. De talgklieren in de oogranden normaal gesproken stoffen aan die de hoeveelheid traanvocht op het oog in balans houden. Bij een chronisch ontstoken oog werken deze kliertjes minder goed, waardoor je last krijgt van droge, branderige ogen. Daarnaast maken de bacteriën ook stoffen aan die het oog irriteren. Het is niet bekend waardoor de bacteriële ontsteking precies ontstaat. Wel lijkt de chronische oogontsteking iets te maken te hebben met bepaalde huidaandoeningen - acne, eczeem en rosacea -, want bij personen met deze aandoeningen komt blepharitis vaker voor.
Een chronisch ontstoken oog kan worden behandeld door tweemaal per dag de ooglidranden te poetsen. Hierdoor worden korstjes en talg verwijderd, waardoor de klachten zullen verminderen. Je kunt de oogleden poetsen met bijvoorbeeld Blephasol of je kunt zelf een middel maken van een glas warm kraanwater en twee tot drie druppeltjes babyshampoo. Met een wattenstokje of een gaasje kun je de ooglidranden vervolgens schoonmaken. Hierbij is het belangrijk dat je vanaf de buitenkant naar de binnenkant van het oog strijkt. Verder kunnen warme oogkompressen ook helpen tegen blepharitis en een arts kan bij een hardnekkig chronisch ontstoken oog oogzalf met antibiotica (en eventueel corticosteroïden) voorschrijven.
