Wanneer je tijdens je slaap in- en uitademt, gaat de lucht via je neus, keel en luchtpijp naar je longen toe. Maar wanneer er tussen je stembanden en je neusgaten ergens een verstopping zit, kan de lucht niet meer gemakkelijk naar je longen toe stromen. Als je inademt, probeert de lucht supersnel langs die verstopping te komen. Dit veroorzaakt het snurkende geluid dat je dan produceert.
In Nederland komt snurken veelvuldig voor. 24% van alle vrouwen snurkt weleens en bij de mannen ligt het aantal snurkers nog hoger: ongeveer 40 tot 50% van de mannen, snurkt regelmatig. Maar hoe komt het eigenlijk dat die aantallen zo hoog liggen? Hier zijn verschillende oorzaken voor te noemen.
De verstopping of vernauwing tussen de stembanden en de neusgaten kan worden veroorzaakt door de tongspier die zich ontspant wanneer je slaapt. Als je bijvoorbeeld op je rug slaapt, zakt je tong naar achteren, zodat je de luchtweg kleiner maakt.
Je kunt ook gaan snurken als je een verstokte roker bent. Roken zorgt ervoor dat je keel geïrriteerd raakt en dat je je luchtweg vernauwd. Daarnaast zul je vast weleens hebben meegemaakt dat je harder snurkte op een moment dat je verkouden was of een verstopte neus had. Op zulke momenten kan de lucht niet gemakkelijk doorstromen naar je longen.
De kans dat je gaat snurken is nog groter als je bijvoorbeeld last hebt van overgewicht, omdat er zich dan meer vetweefsel in de holte van je keel bevindt, of wanneer je voor het slapengaan alcohol drinkt of medicijnen inneemt. Dit zorgt er namelijk voor dat jouw spieren verslappen en je tong meer naar achteren glijdt.
De twee termen snurken en slaapapneu worden nog weleens met elkaar verward. Er is echter een duidelijk verschil. Tijdens het snurken adem je gewoon door, al gaat het wat lastiger vanwege de verstopping tussen je stembanden en je neusgaten. Maar bij slaapapneu stopt je ademhaling tijdelijk tijdens de slaap. De ademhaling stopt meestal langer dan 10 seconden en het gebeurt vaker dan 5 keer per uur. Het kan zijn dat je hierdoor plots wakker wordt en je overdag behoorlijk moe voelt. Slaapapneu ontstaat bij mensen die een slap strottenhoofd hebben. De helft van de mensen die slaapapneu ervaren, hebben ook overgewicht, net als veel snurkers. Het is niet zo dat je ademhaling ineens voor altijd kan stoppen als je slaapapneu hebt, maar je hebt wel een verhoogde kans op hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Dat laatste hoeft bij de snurkers niet het geval te zijn. Wanneer je extreem hard snurkt en soms ineens naar adem snakt, kan het zomaar zijn dat je slaapapneu hebt.
Het kan voor jezelf en voor je partner behoorlijk vervelend zijn, wanneer je iedere nacht een bos omver zaagt. Gelukkig kun je hier zelf verschillende dingen tegen doen.
Een anti-snurk beugel is bijvoorbeeld effectief bij 90% van alle snurkers. Je kunt het zien als een soort prothese voor je mond die je onderkaak tijdens het slapen een klein stukje naar voren helt. Daardoor blijft je keelholte vrij van vernauwing en zul je niet hoeven snurken. Bij de aanschaf van een anti-snurk beugel is het slim om een beugel op maat te kiezen. Als je hem naar je gebit kunt vormen, zit zo'n beugel een stuk comfortabeler in je mond dan een standaard apparaat.
Een andere oplossing tegen gesnurk, is het gebruik van speciale keelsprays. Als je hiermee vlak voor het slapengaan achterin je keel sprayt, wordt er een laag aangebracht die de snurkvibraties vermindert en ervoor zorgt dat de ademhaling verbetert. Een neusspreider zorgt net als de keelspray, ook voor een betere ademhaling. Dit kleine apparaatje bestaat uit twee kleine buisjes die verbonden zijn met een gebogen plastic bruggetje. De buisjes stop je diep in je neusgaten, zodat ze verwijd worden. Zo komt er meer lucht binnen via je neus en hoef je minder door je mond te ademen.
Ook een goed hoofdkussen van traagschuim is van essentieel belang als je het snurken tegen wilt gaan. Het zorgt ervoor dat je de nek- en schouderspieren volledig ontspant, zodat je beter slaapt. Je ligt met je lichaam op je zij en met een goed hoofdkussen in de juiste houding, zodat je adem vrijuit kan stromen.
Wanneer je echt niet goed meer slaapt, de hele dag door zwaar vermoeid bent door je eigen gesnurk en soms zelfs in aparte kamers gaat slapen, omdat je partner anders wakker ligt, kun je denken aan het inzetten van medische hulpmiddelen. De MRA, ofwel een anti-snurk beugel, is hiervan het bekendste voorbeeld. De MRA wordt door zorgverleners op maat gemaakt. Je hebt twee afspraken van een halfuurtje nodig, waarna de mondprothese speciaal voor jou wordt ontworpen. Daarna volgen er nog 2 controles en ben je als het goed is, van je snurkprobleem af.
Wanneer je denkt last te hebben van slaapapneu, wordt dit eerst in het ziekenhuis via een onderzoek vastgesteld met behulp van bepaalde metingen tijdens je slaap. Je kunt een MRA-beugel krijgen die jouw onderkaak naar voren duwt, maar er zijn ook andere maatregelen die ingezet kunnen worden om er vanaf te komen. Denk bijvoorbeeld aan CPAP-therapie, waarbij een masker via je neus en mond lucht in je keel blaast en er voortdurend druk is op de luchtwegen. Ook houdingstherapie kan zinvol zijn, waarin je leert hoe je op je rug slapen kunt vermijden. Het apparaat geeft dan een piepje af als je per ongeluk toch op je rug draait. In het ernstigste geval vindt er een UPPP-operatie plaats. Tijdens die operatie wordt de keelruimte opgespannen, worden je keelamandelen verwijderd onder algehele narcose en worden ook de zijwanden van je keel opgespannen. Bij zo'n 70% van de geopereerde mensen met slaapapneu verdwijnen de klachten en stopt het stokken van de adem.
Snurken is geen pretje, maar het is gelukkig niet levensbedreigend. Alleen bij ernstige slaapapneu is het slim om een dokter te bezoeken. Uit bovenstaande blijkt dat je zelf heel veel tegen snurken kunt doen, zodat jouw partner uiteindelijk ook weer een goede nachtrust kan ervaren. En dat doet wonderen voor ieders humeur!
